Üç bakanlıktan ‘kadın kooperatiflerinin güçlendirilmesi’ için iş birliği
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 75. Yıl Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nde düzenlenen “Kadın Kooperatiflerinin Güçlendirilmesi İş Birliği Protokolü İmza Töreni”ne katıldı.
Ticaret Bakanı Bolat, burada yaptığı konuşmada, kadınların, Türkiye’de birçok farklı alanda çok kıymetli roller üstlendiğini ve ülkenin gurur kaynağı olmaya devam ettiğini söyledi. Kadınları ekonomik hayata daha fazla dahil etmek istediklerini bildiren Bolat, kadınları üretime, istihdama ve ihracata teşvik etmek için her türlü imkan ve desteği sunduklarını aktardı.
Bolat ülkenin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önderliğinde “Türkiye Yüzyılı” vizyonuyla yoluna emin adımlarla devam ettiğini belirtirken, ülkenin hedeflerine ulaşmasında kooperatifleri en önemli aktörlerden biri olarak gördüklerini ifade etti.
Kooperatiflerin desteklenmesi ve teşvik edilmesinin, Türkiye’nin kalkınmasına çok kıymetli katkılar sağlayacağına işaret eden Bolat, “Bu doğrultuda Bakanlık olarak, yaklaşık 14 bin 433 kooperatif ve 1,5 milyona yakın kooperatif ortağına hizmet sunuyoruz. Bu 14 bin 433’ün 1000’i kadın kooperatifi. İnşallah önümüzdeki dönemde de kadın kooperatifi sayımızın artmasına yönelik teşvik ve desteklerimize devam edeceğiz.” diye konuştu.
Bolat, istihdam yaratmada ve kadın girişimciliğini artırmada kadın kooperatiflerinin büyük önem taşıdığını ve kooperatifler sayesinde kadınların emeklerinin karşılığını alabildiğini söyledi.
Kadınların, bu sayede ürünlerini yeni pazarlara daha kolay ulaştırdığını, ihracat yapabildiğini, gelir düzeylerini yükselttiğini ve ekonomiye katkıda bulunduğunu anlatan Bolat, “Bakanlık olarak, kadın kooperatifçiliğinin ülkemiz ve ekonomimize öneminin bilinciyle, bu kooperatiflerimizin kurumsal kapasitelerinin artırılmasına katkı sağlamak, kooperatif kurma niyeti ve potansiyeli bulunan kadın girişimcilerimize rehberlik etmek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Kooperatiflere hibe sağlıyoruz”
Bolat, Bakanlık olarak “Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi Ana Sözleşmesi”ni hazırladıklarını ve kadınların kooperatif kurmasını daha kolay hale getirdiklerini aktardı.
Hayata geçirdikleri “Kooperatifçilik Tanıtım ve Geliştirme Projesi” kapsamında 14 il ve 64 ilçenin ziyaret edildiğini, toplantı ve eğitimler vesilesiyle kadın girişimciler ve kooperatif ortağı kadınlarla bir araya gelindiğini belirten Bakan Bolat, sözlerini şöyle sürdürdü:
“2020’den bu yana, Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı (KOOP-DES) kapsamında, ortaklarının çoğunluğu kadınlardan oluşan ve kadın emeğini değerlendirme amacı güden kooperatiflere hibe desteği sağlıyoruz. Bu kapsamda, 2020, 2021 ve 2022’de 500’e yakın kadın kooperatifimize, çeşitli proje konularında yaklaşık 50 milyon lira hibe desteği sağladık. 2020’de 14,2 milyon lira, 2021 yılında 14,3 milyon lira ve 2022’de ise 20,3 milyon lira tutarında destek sağlanmıştı. 2023’te ise KOOP-DES proje başvuruları için ilk çağrı dönemini tamamlamamızın ardından, daha fazla kooperatifimizin desteklenebilmesi amacıyla 12 Temmuz-14 Ağustos döneminde ikinci çağrı dönemine ait projeleri de kabul ettik.”
Bolat, depremden etkilenen kadın girişimcilere kolaylık sağlamak üzere Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ile Gaziantep’in Nurdağı ve İslahiye ilçelerinde son başvuru tarihini 31 Ekim’e kadar uzattıklarını hatırlattı.
Diğer il ve ilçelerde faaliyet gösteren kadın girişimcilere de ilave kolaylık sağlamak için Türkiye genelinde KOOP-DES’e yönelik son başvuru tarihini ise 15 Eylül’e uzattıklarını belirten Bolat, “KOOP-DES’ten kooperatiflerimizin alabileceği desteğin üst sınırını makine ve ekipman alımları için 400 bin liraya, sergi ve fuar desteği için 60 bin liraya çıkararak bu desteklerde yüzde 100’lük bir artış sağladık. Kooperatiflerin personel istihdam desteklerini ise bir personel için 103 bin liradan 136 bin 824 liraya, iki personel için 206 bin liradan 273 bin 648 liraya çıkarttık. Kadın kooperatiflerinin projelerinin KOOP-DES programı kapsamında hibeyle karşılanması, kooperatiflerin sermaye sıkıntısı nedeniyle yapamadıkları yatırımları hayata geçirmelerine imkan veriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Kadın girişimciliğine katkı sağlayacak”
Bolat, Kooperatifler Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, ortaklarının çoğunluğu kadınlardan oluşan ve kadın emeğinin değerlendirilmesi amacıyla kurulan kooperatifler ile ortaklarının çoğunluğu engellilerden oluşan kooperatiflerin tescil, ilan ve ticaret odasına kayıt ücreti ile yıllık aidat ve munzam aidat ödeme mükellefiyetinin kaldırıldığını söyledi.
Kadın girişimcilere ve kooperatif ortaklarına e-ticaret, pazarlama, kooperatifçilik ve girişimcilik gibi konularda çevrimiçi ve yüz yüze eğitimler verildiğini de belirten Bolat, şunları kaydetti:
“Kadınlarımız için hayata geçirdiğimiz tüm bu destek programlarının, gerek kadın girişimciliğinin artmasına, gerekse ülkemizin ekonomik kalkınmasına katkı sunacağını düşünüyorum. Kadın Kooperatiflerinin Güçlendirilmesi İşbirliği Protokolü’nün, kadın kooperatiflerinin kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesi, sayılarının ve görünürlüklerinin artırılması, kadın girişimcilerimizin üretim ve değer zinciri içerisinde daha aktif aktörler haline getirilmesi hususlarında çok kıymetli olduğuna inanıyorum. Güçlü bir ülkenin temelini, güçlü aile ve güçlü kadın oluşturmaktadır. Bu anlayışla hükümetimiz, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Türkiye’mizin her bir noktasında ekonomimize değer kazandırmak için emek veren kadınlarımızın yanında olacaktır.”
Bakan Göktaş: Güçlü kadın ailenin, toplumun ve ülkenin temeli
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Göktaş, burada yaptığı konuşmada, güçlü kadının ailenin, toplumun ve ülkenin temeli, geleceğe güvenle bakabilmenin anahtarı olduğunu kaydetti.
Sağlıklı bir yetişkinliğin temelinin sağlıklı bir çocukluk dönemine dayandığını, öz güvenli ve güçlü bir anne figürünün çocuk için en büyük güven kaynağı olduğunu belirten Göktaş, “Ailede olduğu kadar aile dışında da güçlü kadınların varlığı o ortama değer katar. Kadınların bakış açısı, hassasiyetleri dokunduğu her işe yansır.” dedi.
Göktaş, kadının toplumsal alanda görünürlüğünün artmasını, karar mekanizmalarında daha fazla yer almasını ve her alanda ülke kalkınmasına katkıda bulunmasını çok önemsediklerini ifade etti.
Bakan Göktaş, AK Parti iktidarı süresince kamuda ve özel sektörde çalışma hayatında kadın sayısının artmasının en önemli gündemleri olduğunu belirtti.
Kadınların karar alma mekanizmalarında yer almalarının kendileri için çok kritik olduğu vurgulayan Göktaş, “Meclisten parti yönetimine, siyasette kadınların güçlü temsiline kadar birçok ilk, AK Parti döneminde gerçekleşti. 2002 yılında iktidara geldiğimizde Meclis’te kadınların temsil oranı yüzde 4 civarındayken bugün yüzde 18’in üzerine çıkmış durumda. Bu oranda AK Parti’nin büyük bir payı var.” diye konuştu.
Bakanlığın ana çalışma alanlarının arasında kadınlara yönelik politikalar ve hizmetler olduğunu belirten Göktaş, güçlü bir toplum için kadınların karar alma mekanizmaları ve çalışma hayatında olduğu kadar ekonomik hayat ve ticarette de güçlü olması gerektiğinin altını çizdi.
Kadınların iş hayatında statü sahibi olmaları, eğitim, girişimcilik, yönetim ve ticaret gibi alanlarda daha görünür olmaları için politikalar ürettiklerini söyleyen Göktaş, şunları kaydetti:
“Kadının toplum içerisindeki statüsünü güçlendirme adına kadın kooperatiflerini önemli bir işletme modeli olarak kabul ediyoruz. Kooperatifler, Anadolu’nun tarihi birikiminden beslenen bir model. Bu değerli birikimi çağın gereklerine uygun şekilde dönüştürmek ve geleceğe taşımak çok önemli. Kadın kooperatiflerinin güçlendirilmesini kadınların güçlendirilmesi için kritik bir inisiyatif olarak görüyoruz. Bu kooperatiflerin kadınların ekonomik bağımsızlığını, girişimciliklerini destekleyen ve kadınların tek başına ulaşamayacakları imkanlara el birliğiyle ulaşmalarını sağlayan bir model olması çok kıymetli.”
Göktaş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ilan edilen Cumhurbaşkanlığı Hükümeti 100 Günlük İcraat Programı’nın tüm bakanlıklar için çeşitli başlıkları içerdiğini anımsatarak, programdaki “kadın kooperatiflerinin güçlendirilmesi, sürdürülebilirliklerinin sağlanması, kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesi ve görünürlüklerinin arttırılması” başlığının bakanlığın kadınlara yönelik çalışmalarında önemli gündemlerden biri olduğuna işaret etti.
1007 yeni kadın kooperatifi kurulması teşvik edildi
Kadın kooperatiflerinin çalışma alanına göre Tarım ve Orman Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığına bağlı olarak faaliyetlerini yürüttüklerine işaret eden Göktaş, şunları kaydetti:
“Kadın kooperatiflerini geliştirmek adına eğitim, danışmanlık ve farkındalık artırma gibi alanlarda özel faaliyetler yürütüyoruz. Tarım ve Orman Bakanlığımız ile işbirliğinde ‘Kadınların Kooperatifler Yoluyla Güçlendirilmesi Projesi’ kapsamında 12 ilde eğitim ihtiyaç analizleri yaptık. Bu analizler çerçevesinde düzenlediğimiz eğitimlerle kooperatiflerin sürdürülebilirliğini sağlamayı hedefliyoruz. Bunun için uzman ve danışmanlar aracılığıyla kooperatif üyelerinin teknik bilgi ve becerilerini geliştirmeyi amaçlıyoruz. Kadınların, ailenin ve neticede toplumun daha da güçlü hale gelmesi için birlikte çalışmayı önemsiyoruz.”
Protokol kapsamında 81 ilde bakanlık il müdürlükleri koordinasyonunda Kadın Kooperatifleri Çalışma Grubu oluşturduklarını belirten Bakan Göktaş, 894 çalıştay, eğitim ve bilgilendirme toplantıları ile yaklaşık 45 bin kişiye ulaştıklarını, 434 kooperatif ziyareti gerçekleştirdiklerini, 1007 yeni kadın kooperatifi kurulmasını teşvik ettiklerini söyledi.
Kadın Kooperatifleri Bölgesel Buluşmaları’nı gerçekleştirdiklerini, 10 bölgesel buluşmada 3 bin 550 kişiye ulaştıklarını belirten Göktaş, kadın kooperatiflerini ürettikleri ürünleri daha geniş pazarlara taşıyabilmeleri için desteklemeye devam edeceklerini vurguladı.
Göktaş, bakanlık koordinasyonunda, Tarım ve Orman Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı işbirliğinde hazırlanan Kadın Kooperatiflerinin Güçlendirilmesi İşbirliği Protokolü’nün 30 Ekim 2018’de imzalandığını, protokolü 5 yıl daha geçerli olmak üzere tekrar imzalayarak devam ettirecekleri kaydetti.
Bakanlar 75. Yıl Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’ndeki kadın kooperatiflerinin kurduğu stantları inceledi, çalışmalar hakkında bilgi aldı.
Bakan Yumaklı: Kadınların katıldığı bu tür uygulamalar, üretim ve istihdamı artırıyor
Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, burada yaptığı konuşmada, protokolün, ilk uygulama döneminin ardından bu ikinci 5 yılın da gelecek için umut verdiğini belirterek kadınların katıldığı bu tür uygulamaların, üretim ve istihdamı artırdığını söyledi.
Son 21 yılda kadınların tarımsal üretime katılması için her türlü desteği verdiklerini ve vermeye devam edeceklerini ifade eden Bakan Yumaklı, IPARD Programı kapsamında, bugüne kadar 6 bin 500 kadına Avrupa Birliği standartlarında tarımsal işletme kurmaları için yaklaşık 13,1 milyar liralı destek verdiklerini aktardı. Yumaklı, IPARD ile verilen desteklerin yüzde 42’sinden kadınların yararlandığını belirtti.
Yumaklı, Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı ve Uzman Eller Projesi kapsamında 18-40 yaşlarındaki kadınlara ek puanlar verildiğine işaret ederek orman köylüsü kadınlar için de mikro kredi imkanları bulunduğunu ve bugüne kadar yaklaşık 32 milyon liralık mikro kredi verildiğini söyledi.
Orman köylerindeki tarımsal kalkınma kooperatiflerine de destek sağlandığını ve burada da kadınlara öncelik verildiğini aktaran Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, tarım arazilerinin etkinleştirilmesi için yürütülen projelerde de kadınların desteklendiğini anlattı. Yumaklı, sebze ve meyve kurutma tesisi kurulmasına yönelik de kadın kooperatiflerinin önceliklendirildiğini ifade ederken tarım sigortası yaptıran kadın çiftçilere yüzde 10’luk indirim uygulandığını anımsattı.
Tarım sektöründe kadınların ve gençlerin etkin görev almasının, sürdürülebilirlik için önemine işaret eden Yumaklı, “5 yıllık dönem başarı hikayeleriyle dolu. Kadınların gücünü bir araya getirmek, ürünlerinin pazarlanmasını sağlamak, bu projelerle mümkün olacak. Kadınlarımızın yapmış olduğu bu üretimlerin aynı zamanda rekabet avantajı olduğunu da düşünüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Konuşmaların ardından üç bakan, “Kadın Kooperatiflerinin Güçlendirilmesi İş Birliği Protokolü”ne imza attı.